ମହିଳା ସୁରକ୍ଷା...... ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ.......

ସମାନ ଚିନ୍ତାଧାରା, ସ୍ମାର୍ଟ ବନାଅ, କିଛି ନୂଆ ପାଇଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣ । ଆମ ସମ୍ବିଧାନରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦିଆଯାଇଛି ସମାନତା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧ ରେ ହେଉଥିବା ହିଂସା କୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି ସୁତନ୍ତ୍ର ଅଧିକାର।  ମାତ୍ର ବାସ୍ତବ ଚିତ୍ର ଏହାଠାରୁ ବହୁତ ଦୂରରେ। ଭାରତରେ ୬୫.୫% ମହିଳା ସ୍ଵାକ୍ଷର ଥିଲାବେଳେ, ଓଡିଶାରେ ୬୪.୦୧% ମହିଳା ସ୍ଵାକ୍ଷର । ଲିଙ୍ଗ ଅନୁପାତ ଭାରତରେ ୯୪୩ (୧୦୦୦ ପୁରୁଷ ପାଇଁ) ଥିଲାବେଳେ ଓଡିଶାରେ ୯୭୯। ଶିଶୁ ମାନଙ୍କ ଲିଙ୍ଗ ଅନୁପାତ ଭାରତରେ ୯୧୯ ଥିଲାବେଳେ, ଓଡିଶାରେ ୯୪୧। ଏବେବି ମହିଳା ମାନେ ସମାଜରେ ପୁରୁଷ ମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ବହୁ ପଛରେ ଅଛନ୍ତି। ମା ପେଟରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହେଇଯାଉଛି ସେମାନଙ୍କର ଯନ୍ତ୍ରଣା । ଭାରତୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ରୁ ଳିଙ୍ଗ ନିରୂପଣ ଜନିତ ଭୃଣହତ୍ୟା ଏବଂ ଝିଅମାନଙ୍କର ଅବହେଳା ଜନିତ ଅପମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁଁ ୬୩ ମିଲିୟନ ମହିଳା କମ୍ ଅଛନ୍ତି । 

ସମୟ ବଦଳିଯାଇଛି ଏହା ସହିତ ସମାଜରେ ଆସିଛି ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମାତ୍ର ମହିଳା ମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଶେଷ ଦେଖାଯାଇ ନାହିଁ  ।  ଓଡିଶାରେ ୫୧.୦% ଓ ଭାରତରେ ୫୪.୩% ମହିଳା ରକ୍ତହୀନତା ଜନିତ ଅପପୃଷ୍ଟିର ଶିକାର।  ଭାରତରେ ୨୬.୮% ଓ ଓଡିଶାରେ ୨୧.୩% ଝିଅମାନଙ୍କର ବିବାହ ୧୮ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ହିଁ କରିଦିଆଯାଉଛି (ଏନଏଚଏଫଏସ-୪) । ମହିଳା ହିଂସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୮୨୫୨ କେସ ଓଡିଶାରେ ଓ ୩୩୮,୯୪୫ କେସ ଭାରତରେ ରିପୋର୍ଟ କରାଯାଇଅଛି (ଏନସିଆରବି-୨୦୧୬) । ୨୪.୮% ମହିଳା ଓଡିଶାରେ ତାଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ମାନଙ୍କଦ୍ଵାରା ହିଂସା ର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି (ଏନଏଚଏଫଏସ-୪). ୨୦୧୮ ରେ ଓଡିଶାରେ ୯୯ ଟି ମହିଳାଙ୍କୁ ଡାହାଣୀ ସନ୍ଦେହକରି ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କରାଯାଇଥିବା ହିଂସା ଓଡିଶା କ୍ରାଇମ ବ୍ରାଞ୍ଚ ରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଛି।  ଏଠି ସହିତ ଲିଙ୍ଗଗତ ଭେଦଭାବ, କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ଯାତନା, ରାସ୍ତା ଘାଟରେ ଅଶଳୀନ ମନ୍ତବ୍ୟ, ଘରୋଇହିଂସା, ଯୌତୁକ ପ୍ରଥା, ଡାହାଣୀ ପ୍ରଥା, ଯୌନହିଂସା, ବାଲ୍ୟ ବିବାହ, ବେତନରେ ଅସମାନତା, ଅସୁରକ୍ଷିତ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ, ବୈଧବ୍ୟ ରେ ସାମାଜିକ ବାସନ୍ଦ ଇତ୍ୟାଦି ମହିଳା ମାନଙ୍କର ଜୀବନକୁ ଆଜିବି ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି।      

ମହିଳା ମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେଉଥିବା ହିଂସା କୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାରର  ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଅନେକ ଆଇନ୍ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଅଛି ଯଥା ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ନିରୋଧି ଆଇନ ୨୦୦୬ (The Prohibition of Child Marriage Act, 2006), ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ବିବାହ ଆଇନ ୧୯୫୪ (Special Marriage Act 1954), ଯୌତୁକ ନିରୋଧି ଆଇନ ୧୯୬୧ (Dowry Prohibition Act 1961), ଭାରତୀୟ ବିବାହ ବିଚ୍ଛେଦ ଆଇନ ୧୯୬୯ (Indian Divorce Act 1969), ପ୍ରସୂତୀ ସୁବିଧା ଆଇନ ୧୯୬୧ (Maternity Benefit Act 1961), ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ଵାରା ଗର୍ଭପାତ ଆଇନ  ୧୯୭୧ (Medical Termination of Pregnancy Act 1971), ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ କର୍ମସ୍ଥଳୀରେ ଯୌନ ଉତ୍ପୀଡନ (ରୋକିବା, ନିଷେଧ, ନିବାରଣ) ଆଇନ ୨୦୧୩ (Sexual Harassment of Women at Workplace (Prevention, Prohibition and Redressal) Act, 2013), ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ ଖରାପ ଭାବରେ ଚିତ୍ରଣ କରିବା (ନିବାରଣ ) ଆଇନ ୧୯୮୬ (Indecent Representation of Women(Prevention) Act,1986,  ମହିଳା କମିଶନ ଆଇନ ୧୯୯୦ (National Commission for Women Act, 1990), ସମାନ ପାରିଶ୍ରମିକ ଆଇନ ୧୯୭୬ (Equal Remuneration Act, 1976), ଘରୋଇ ହିଂସା ନିରୋଧ ଆଇନ ୨୦୦୫ (Protection of Women from Domestic Violence  ଇତ୍ୟାଦି  ପ୍ରମୁଖ ।

ମହିଳା ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନେକ ସରକାରୀ ଯୋଜନା, ନିୟମ ଓ କାନୁନ ଥିବା ସତ୍ଵେ ଏହା ସେମାନଙ୍କର ପାଖରେ ପହଞ୍ଚି ପାରୁନାହିଁ । କୋଉଠି ନା କୋଉଠି ଏଥିରେ କମି ରହିଯାଉଛି । ସେଥିପାଇଁ ଆଜିର ସମାଜରେ ମହିଳା ମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚିନ୍ତାଜନକ। ପ୍ରତିଦିନ ଖବର କାଗଜର ପୃଷ୍ଠା ଲେଉଟାଇଲେ ଏହାର ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ମହିଳା ମାନେ ଘରେ ବାହାରେ ସବୁଠାରେ ଅବହେଳିତ, ଅସୁରକ୍ଷିତ ଓ ନିର୍ଯାତିତ ଓ ସମାଜରେ ମହିଳା ମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହିଂସା ବଢି ବଢି ଚାଲିଛି। ମହିଳା ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏତେ ସବୁ ସୁବିଧା ଥାଇଁ ଆଜିବି ସ୍ଥିତି ଏତେ ଗମ୍ଭୀର କାହିଁକି ? କାହିଁକି ମହିଳାଟିଏ ଦିନରେ ବି ଏକୁଟିଆ ଚାଲିବାକୁ ଭୟ କରୁଛି ? କାହିଁ ତାର ସେ ସ୍ଵାଧିନତା ? କେଉଁଠି କେଉଁଠି ଲାଗେ ଏ ଆଇନ ର ଫାଙ୍କରେ ସମସ୍ତେ ଖସି ଯାଉନାହାନ୍ତିତ ? ହୁଏତ ଆନ୍ତରିକତାର ଅଭାବ ଓ ଚିରାଚରିତ ପୁରୁଣା ଭାବନାର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବାରେ ବାଧା ରହିଛି । ଏହିସବୁକୁ ଦେଖିଲେ ଓ ସ୍ଥିତି କୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ମନରେ ସ୍ଵତଃ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଆମ ସମାଜରେ ରେ ମହିଳା ମାନେ କଣ ସତରେ ସୁରକ୍ଷିତ ?    

ଅନୁରାଧା ମହାନ୍ତି

କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା, ପିକକ୍ 

ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସ - ଆମ ପାଇଁ ଆହ୍ଵାନ

ବିଶ୍ଵରେ ୨.୧ ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କ ଘରେ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳର ସୁବିଧା ନାହଁ । ପ୍ରତି ୪ ଟିରୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାନୀୟଜଳ ର କୌଣସି ସୁବିଧା ନଥିବାରୁ ପିଲାମାନେ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଉତ୍ସରୁ ପାଣି ପିଉଛନ୍ତି ନଚେତ୍ ଶୋଷରେ ରହୁଛନ୍ତି । ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳର ଅଭାବ ଓ ଅସ୍ଵସ୍ଥିକର ପରିବେଶ ଯୋଗୁଁ  ପ୍ରତିଦିନ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ୭୦୦ ପିଲା ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖରେ ପଡ଼ୁଛନ୍ତି । ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଉତ୍ସରୁ ଜଳ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଗ୍ରାମରେ ବସବାସ କରନ୍ତି । ପାନୀୟ ଜଳର ସୁବିଧା ନଥିବା ପ୍ରାୟ ଦଶ ରୁ ଆଠ ଘରେ ମହିଳା ଓ ଝିଅ ମାନେ ପାଣି ବୋହି ଆଣିବା କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି । ପାନୀୟ ଜଳର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ୬୮.୫ ମିଲିୟନ ଲୋକ ନିଜ ଜାଗା ବା ଘର ଛାଡିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥାନ୍ତି । ପାଖାପାଖି ୧୫୯ ମିଲିୟନ ଲୋକ ଭୁପୃଷ୍ଠ ରେ ଥିବା ଜଳର ଉତ୍ସ ଯଥା ପୋଖରୀ, ନଦୀ ବା ଝରଣା ଇତ୍ୟାଦିରୁ ପାନୀୟ ଜଳ ସଂଗ୍ରହ କରିଥାନ୍ତି ।  ପାଖାପାଖି ୪ ବିଲିୟନ ଲୋକ – ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵର ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ ବର୍ଷରେ ଅତିକମ୍ ରେ ଏକମାସ ଜଳ ଅଭାବ ଜନିତ କଷ୍ଟ ଭୋଗ କରିଥାନ୍ତି । ପ୍ରତିଦିନ ୮୦୦ ମହିଳା ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଜଟିଳତା ଓ ଶିଶୁ ଜନ୍ମ ଜନିତ ସମସ୍ୟା ଯୋଗୁଁ ମୃତ୍ୟ ମୁଖରେ ପଡିଥାନ୍ତି । ୨୦୩୦ ସୁଧା ୭୦୦ ମିଲିୟନ ଲୋକ ଉତ୍କଟ ଜଳାଭାବ ଜନିତ ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ବାସଚ୍ୟୁତ ହୋଇପାରନ୍ତି । ଆଜିମଧ୍ୟ ଏକ ବିଲିୟନ ଲୋକ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳ ବିନା ବଞ୍ଚିଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ଘର, ବିଦ୍ୟାଳୟ, କର୍ମସ୍ଥଳ, ଚାଷଜମି ଏବଂ କାରଖାନା ତିଷ୍ଠି ରହିବା ଓ ଉନ୍ନତି କରିବା ପାଇଁ ନିୟମିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛି । ସ୍ଵଚ୍ଛ ଓ ବିଶୁଦ୍ଧଜଳ କୁ ବ୍ୟବହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ବର୍ଗ ବିଶେଷ କରି ମହିଳା, ଶିଶୁ, ଶରଣାର୍ଥୀ, ଆଦିବାସୀ, ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରାୟ ଉପେକ୍ଷିତ ଏବଂ ସେମାନେ ବୈଷମ୍ୟ ବା ଭେଦଭାବର ର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥାନ୍ତି। 

ଲୋକମାନେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣ ପାଇଁ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳ ପାଇବାରୁ ବଞ୍ଚିତ । ଲିଙ୍ଗଗତ, ଜାତିଗତ, ଜାତି, ଧର୍ମ, ଜନ୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଭାଷା ଓ ଜାତୀୟତା, ଭିନ୍ନକ୍ଷମ, ବୟସ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା, ସମ୍ପତ୍ତି, ଆର୍ଥିକ ଓ ସାମାଜିକ ସ୍ଥିତି, ପରିବେଶ ପ୍ରଦୁଷଣ, ଜଳବାୟୁ ର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଜନସଂଖ୍ୟା ର ବୃଦ୍ଧି, ଦ୍ଵନ୍ଦ, ଜବରଦସ୍ତି ଉଚ୍ଛେଦ, ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ଇତ୍ୟାଦି ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜଳ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

ଜୀବନ ପାଇଁ ଜଳ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ । ଏହାର ଉପଯୋଗ କେବଳ ଶୋଷ ମେଣ୍ଟାଇବା ବା ଶରୀର ସୁରକ୍ଷା ନୁହେଁ ଆହୁରି ଅନେକ। ଜଳ କାମ ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି କୁ ସମର୍ଥନ ଦେବା, ସାମାଜିକ ଏବଂ ମନୁଷ୍ୟ ର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ । ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସ କୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୨ ତାରିଖରେ ମଧୁରଜଳ ର ମହତ୍ଵ କୁ ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ପାଳନ କରାଯାଏ । ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ଵାରା ନାମିତ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସ ପାଳନ କରଯାଇଥିଲା । ଏହି ଦିନ ମଧୁର ଜଳ ଉତ୍ସ ଗୁଡିକୁ ସରଂକ୍ଷଣ କରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରଚାର କରାଯାଏ । ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସ ଦିନ ଶିକ୍ଷଣୀୟ କାର୍ଯ୍ୟପନ୍ଥା, ନାଟକ, ସଙ୍ଗୀତ, ପରିବେଶ ସମ୍ବଧୀୟ ପ୍ରଚାର ଆଦି ସାରା ବିଶ୍ଵରେ କରାଯାଏ। ଏ ବର୍ଷର ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି “କାହାକୁ ପଛରେ ଛାଡିବାନି”। ଏହି ବିଷୟ କୁ ୨୦୩୦ ନିରନ୍ତର ବିକାଶର (SDG) କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ରୁ ନିଆଯାଇଛି । କାରଣ ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ଦ୍ଵାରା ସମସ୍ତେ ଉପକୃତ ହେବେ । ଏସଡ଼ିଜି – ୬ ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ୨୦୩୦ ସୁଧା ନିରନ୍ତର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଦ୍ଵାରା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶୁଦ୍ଧ ଜଳ ସୁବିଧା । ଘରେ ଘରେ ସହଜଲଭ୍ୟ ଓ ସଂକ୍ରମିତ ନହୋଇଥିବା ଜଳକୁ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟଜଳ କୁହାଯାଏ । ଆମେ ଯେଉଁଠାରେ ଥାଉ ବା ଯେକେହିବି ହେଇଥାଉ ଜଳ ହେଉଛି ଆମର ମାନବିକ ଅଧିକାର । ପାନୀୟ ଜଳ ର ସହଜ ଲଭ୍ୟତା ଓ ଜନସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ, ନିରନ୍ତର ବିକାଶ, ସ୍ଥିର ଓ ସମୃଦ୍ଧ ପୃଥିବୀ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମହତ୍ଵପୂର୍ଣ । ଯଦି ବହୁ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ବିଶୁଦ୍ଧ ଜଳ ର ସୁବିଧା ନଥିବ ତେବେ ବିଶ୍ଵ ଏକ ସମାଜ ରୂପେ କେବେବି ଆଗକୁ ବଢିପାରିବ ନାହିଁ । ୨୦୧୦ ରେ ଜାତିସଂଘ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶୁଦ୍ଧ ପାନୀୟ ଜଳ ଓ ସ୍ଵଚ୍ଛତା କୁ ମାନବ ଅଧିକାର ରୂପେ ସୀକୃତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା କାରଣ ଏହା ଜୀବନକୁ ପୂର୍ଣ ମାତ୍ରାରେ ଉପଭୋଗ କରିବା ଓ ସବୁ ମାନବ ଅଧିକାର ର ପାଳନ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ। “କାହାକୁ ପଛରେ ଛାଡିବାନି” ର ମାନେ ଆମେ ଯେଉଁ ମାନେ ଉପେକ୍ଷିତ ସେମାନଙ୍କୁ ଜଳ ଅଧିକାର ର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା। ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଓ ଆଇନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମସ୍ତଙ୍କର ଜଳ ଅଧିକାରକୁ ସୀକୃତି ଦବା ଉଚିତ୍ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ସଚେତନତା ଅଭିଯାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ଏଥିସହିତ ପିଲାମାନେ ଓ ଯୁବକ ଗୋଷ୍ଟୀ ପରିବେଶ ର ସରଂକ୍ଷଣ ପାଇଁ କାମ କରିବା, ପାଣିର ଅପବ୍ୟବହାର କୁ ରୋକିବା, ଭୂତଳ ଜଳର ସରଂକ୍ଷଣ, ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳକୁ ବିଭିନ୍ନ କାମରେ ଉପଯୋଗ କରିବା, ବର୍ଷା ଜଳର ସରଂକ୍ଷଣ, ମୃତ୍ତିକା ସରଂକ୍ଷଣ, ବୃକ୍ଷ ରୋପଣ, ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ମାନଙ୍କରେ ନୂତନ ଉଦ୍ୟମ, ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଜଳ ସରଂକ୍ଷଣ ର ମହତ୍ଵ ଏବଂ ଜଳ ଉତ୍ସ ଗୁଡିକର ଉପଯୁକ୍ତ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା ଇତ୍ୟାଦି ଆଜି ଦିନର ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଆହ୍ଵାନ।          

ଜଳ ଆମ ଜୀବନ, ଜୀବନ ଜଳ । ଜଳର ଅପଚୟ ଓ ସଂକ୍ରମିତ ଜଳ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଭାବରେ ଏ ପୃଥିବୀ ପାଇଁ ଏକ ବିରାଟ ସମସ୍ୟା ନେଇ ଆସିଛି । ଏବେଠାରୁ ଯଦି ଆମେ ଜଳର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ, ସରଂକ୍ଷଣ ଓ ବିଶୁଦ୍ଧତା ପ୍ରତି ସଚେତନ ନହେବା ତେବେ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଭାବରେ ଏ ପୃଥିବୀ ଧ୍ଵଂସ ମୁଖକୁ ଯିବ । ଏ ବିଷୟରେ ଯୁବଗୋଷ୍ଟୀ ତଥା ଜନସାଧାରଣ ସମସ୍ତଙ୍କର ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ ।       

ଅନୁରାଧା ମହାନ୍ତି,

କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା, ପିକକ୍  

anuradhabbsr2015@gmail॰com     

Water is Life ……save water save life …..‘Leaving no one behind’

2.1 billion people live without safe water at home, One in four primary schools have no drinking water service, with pupils using unprotected sources or going thirsty. More than 700 children under five years of age die every day from diarrhea linked to unsafe water and poor sanitation. Globally, 80% of the people who have to use unsafe and unprotected water sources live in rural areas. Women and girls are responsible for water collection in eight out of ten households with water off-premises. For the 68.5 million people who have been forced to flee their homes, accessing safe water services is highly problematic. Around 159 million people collect their drinking water from surface water, such as ponds and streams. Around 4 billion people – nearly two-thirds of the world’s population – experience severe water scarcity during at least one month of the year. Over 800 women die every day from complications in pregnancy and childbirth.700 million people worldwide could be displaced by intense water scarcity by 2030.

 People are left behind without safe water for many different reasons. The following are some of the ‘grounds for discrimination’ that cause certain people to be particularly disadvantaged when it comes to accessing water: Sex and gender ,Race, ethnicity, religion, birth, caste, language, and nationality, Disability, age and health status, Property, tenure, residence, economic and social status, Other factors, such as environmental degradation, climate change, population growth, conflict, forced displacement and migration flows can also disproportionately affect marginalized groups through impacts on water.

Today, billions of people are still living without safe water – their households, schools, workplaces, farms and factories struggling to survive and thrive. 

Marginalized groups – women, children, refugees, indigenous peoples, disabled people and many others – are often overlooked, and sometimes face discrimination, as they try to access and manage the safe water they need.

Water is an essential building block of life. It is more than just essential to quench thirst or protect health; water is vital for creating jobs and supporting economic, social, and human development.  World Water Day is an annual UN observance day (always on 22 March) that highlights the importance of freshwater. The first World Water Day, designated by the United Nations, was commemorated in 1993. The day is used to advocate for the sustainable management of freshwater resources. World Water Day is celebrated around the world with a variety of events. These can be educational, theatrical, musical or lobbying in nature.

The theme for World Water Day 2019 is ‘Leaving no one behind’. This is an adaptation of the central promise of the 2030 Agenda for Sustainable Development: as sustainable development progresses, everyone must benefit.  It relates to water as Sustainable Development Goal 6 (SDG 6) aims to ensure availability and sustainable management of water for all by 2030. By definition, this means leaving no one behind.

Safe water’ mean  is shorthand for a ‘safely managed drinking water service’: water that is accessible on the premises, available when needed, and free from contamination. Whoever you are, wherever you are, water is our human right. Access to water underpins public health and is therefore critical to sustainable development and a stable and prosperous world. We cannot move forward as a global society while so many people are living without safe water. In 2010, the UN recognized “the right to safe and clean drinking water and sanitation as a human right that is essential for the full enjoyment of life and all human rights.”The human right to water entitles everyone, without discrimination, to sufficient, safe, acceptable, physically accessible and affordable water for personal and domestic use; which includes water for drinking, personal sanitation, washing of clothes, food preparation, and personal and household hygiene.

To ‘leave no one behind’, we must focus our efforts towards including people who have been marginalized or ignored.

 World water day is to increase the awareness of people towards the importance of water in various field of life including the environment, health, agriculture and trade. By organizing variety of events and activities such as visual art, theatrical and musical celebrations of water, excursions to the local ponds, lakes, rivers and reservoirs, symposium at local, national and international level over water management and safety, educational events based on the importance of clean water and conservative measures, competitions and. The main symbol of the World Water Day celebration is the shape of water drop of blue color. Water services must meet the needs of marginalized groups .Regulatory and legal frameworks must recognize the right to water for all people, need to organize various awareness campaigns within community & children &  youths to work with nature , minimizing use of water, ground water recharge ,using waste water various purposes .rain water harvesting ,soil conservation ,plantation , More and more initiatives in schools and universities , educating people about the importance of conserving and managing water resources etc.

Anuradha Mohanty

Executive Director, PECUC